गणेश थापाका ती दुई गोल

काठमाडौं । नेपालले आज मैत्रीपूर्ण खेलमा थाइल्यान्डको सामना गर्दैछ । जति बेला कुनै टिमविरुद्ध हामी आधिकारिक खेल खेल्छौं, त्यस अगाडि इतिहास पल्टाउने प्रयास गर्छौ, तर हामीलाई हात लाग्ने भनेको निराशा मात्रै हो । थाइल्यान्डविरुद्ध नेपालले कति पल्ट खेल्यो त ? यो प्रश्नको उत्तर गाह्रो छ । सम्भवत: आधिकारिक रूपमा दुई पल्ट, फेरि सम्भवत: यो चार पल्ट पनि हुन सक्छ ।

सन् १९८७ मा नेपालले ओलम्पिक छनोटका क्रममा थाइल्यान्डविरुद्ध दुई खेल खेलेको थियो । यी दुवै खेलमा नेपाल पराजित रहेको थियो । त्यो अर्थमा थाइल्यान्डविरुद्धको आजको खेल नेपालका लागि तेस्रो हुनेछ । बैंककमा भएका ती दुई खेलमा नेपाल क्रमश: ३–० र २–१ ले पराजित रहेको थियो, अनि त्यसमा नेपालका लागि एक गोल गर्ने खेलाडी मणि शाह थिए ।

सन् १९८२ मा नेपालले थाइल्यान्डको बैंककमा भएको किंग्सकप खेलेको थियो र यसक्रममा थाइल्यान्ड, सिंगापुर र फिलिपिन्स जस्ता टिमविरुद्ध खेलेको थियो । त्यसमा नेपाल सिंगापुरविरुद्ध २–० ले पराजित रह्यो भने थाइल्यान्डविरुद्ध पनि ३–१ को हार निस्केको थियो । नेपाल फिलिपिन्सलाई भने १–० ले पराजित गर्न सफल रह्यो । 

नेपाल सम्मिलित समूहको एउटा अर्को टिम भने चीनको टियानचिन थियो । यो कुनै राष्ट्रिय टिम थिएन् । अब प्रश्न हो, ती तीन टिमविरुद्धको खेललाई आधिकारिक मान्ने कि नमान्ने ? विशेषत: यी तीन देशले आफ्ना अन्तर्राष्ट्रिय खेलको गणना गर्दा त्यसलाई आधिकारिक मान्ने गरेको पनि छ, नेपालमा भने यसको स्पष्ट उत्तर छैन् । 

संयोगले नेपालले थाइल्यान्ड र सिंगापुरविरुद्ध गरेका दुवै गोल गणेश थापाको नाममा थियो । उनी त्यो समय आफ्नो खेल जीवनको उत्कृष्ट मोडमा थिए र ती दुवै गोल उत्तिकै अब्बल दर्जाका थिए । उनी औपचारिक कुराकानीका क्रममा यी दुई गोललाई लिएर खुबै गर्व पनि गर्ने गर्छन् र गुनोस पनि रहने गर्छ, यसलाई किन औपचारिक गोलका रूपमा आफ्नो नाममा राखिएन भनेर ।

अब त्यो खेल गणना गर्ने हो भने थाइल्यान्डविरुद्ध खेलेको खेल संख्या तीन पुग्छ, अझ यो नै दुई देशबीचको पहिलो खेल रह्यो । सन् १९९८ मा थाइल्यान्डको बैंककले एसियाली खेलकुदको आयोजना गरेको थियो । त्यसमा नेपाली राष्ट्रिय फुटबल टिम पनि सहभागी थियो र त्यति बेला यू २३ टिमले खेल्ने नियम आइसकेको थिएन् ।

त्यति बेला पनि प्रतियोगिता सुरु हुन अगाडि नेपालले थाइल्यान्डविरुद्ध मैत्रीपूर्ण खेल खेलेको थियो र त्यसमा नेपाल २–० ले पराजित रह्यो । त्यसमा सहभागी खेलाडीलाई के झिनो सम्झना छ भने त्यो औचापरिक खेल नै थियो र सम्भवत: नेपालले खेलेको पहिलो मैत्रीपूर्ण खेल यही हुनु पर्छ । यसलाई पनि गणना गर्दा नेपाल र थाइल्यान्डबीचको खेल चार पुगेन र ?